Бастапқы иммуниет тапшылығы және антидене тапшылығы дегеніміз не?
Сауалнамаға қатысыңыз және иммунитет тапшылығы бойынша қауіпті топқа жатасыз ба, анықтаңыз?
Иммундық жүйе зиянды микроорганизмдерді тану және жою арқылы организмді инфекциялардан қорғайды.
Ол екі негізгі бөліктен тұрады: жасушалық және гуморалдық иммунитет1.
Гуморалдық иммунитет1
Негізгі әрекет
Патогендерге қарсы антиденелер өндіру
Патогендерге қарсы антиденелер өндіру
Бактериялық инфекциялар, вирустық инфекциялар
Жасушалық иммунитет1
Негізгі әрекет
Инфекцияға ұшыраған жасушаларды тікелей жою
Аурулар кезіндегі маңыздылығы
Вирустық және зеңдік инфекциялар, онкология, аутоиммундық аурулар
Иммундық жүйе қалай жұмыс істейді?1
1
Тану
иммундық жасушалар (лейкоциттер) бактерияларды, вирустарды және басқа қауіптерді анықтайды.
2
Жауап
антиденелер өндірісін қоса, қорғаныс механизмдері іске қосылады.
3
Жою
патогендер бейтараптандырылып, ағзадан шығарылады.
4
Жады (есте сақтау)
Иммундық жүйе қоздырғышты «есте сақтап», қайта жұқтыру кезінде жылдамырақ жауап береді.
Антиденелердің әрекет ету механизмі2
Бактериялардың таралуын болдырмау үшін оларды өзара жабыстыру
1
Басқа жасушалар жою үшін бактерияларды антиденелер арқылы "белгілеу"
2
Бактериялар шығаратын уыттарды бұғаттау
3
Бактерияларды жою
4
Антиденелердің арқасында организм инфекциялармен тиімді күресе алады және қайталанатын аурулардан қорғана алады1.
Иммунитет тапшылығы: организмде не болады3
Иммунитет тапшылық жағдайлары иммундық жүйе денені инфекциялардан толық қорғай алмайтын кезде пайда болады.
Бастапқы (біріншілік) иммунитет тапшылығы - туа біткен, генетикалық мутациялардан туындаған.
Иммунитет тапшылығы кезінде адам жиі және ауыр ауырады: инфекциялар ұзаққа созылуы мүмкін, емдеуге нашар көнеді және әдеттегіден тыс жерлерде пайда болады.
АНТИДЕНЕЛЕРДІҢ ЖЕТКІЛІКСІЗ ӨНДІРІСІ —
тыныс алу жолдарының (пневмония, бронхит, синусит) және асқазан-ішек жолдарының жиі инфекцияларына әкелетін, бастапқы иммунитет тапшылығының ең көп таралған түрлерінің бірі3.
Бастапқы иммунитет тапшылығының 10 ескерту белгісі3:
БАЛАЛАРДА
Жыл ішінде құлақ инфекциясы (отит) ≥4
Жыл ішінде мұрын қуысының ауыр инфекциясы (синусит) ≥2
Жыл ішінде пневмония ≥2
Инфекцияларды жою үшін антибиотиктерді көктамыр арқылы енгізу қажеттілігі
Бастапқы иммунитет тапшылығының отбасылық тарихы
Бір жылдан кейін ауызда, теріде немесе басқа жерлерде ауыз қуысының тұрақты кандидозы
Антибиотиктерді екі ай немесе одан көп уақыт бойы қолдану, аз әсерімен
Сепсис, менингит немесе целлюлит сияқты терең инфекциялар ≥2
Терінің немесе ағзаның қайталанатын, терең абсцессі
Салмақты жеткіліксіз қосу, өсудің тежелуі немесе созылмалы диарея
ЕРЕСЕКТЕРДЕ
Жыл ішінде мұрын қуысы ауыр инфекциясы (синусит), аллергия болмаған кезде ≥2
Жыл ішінде құлақ инфекциясы (отит) ≥2
Бір жылдан астам уақыт бойы жылына 1 пневмония
Әдетте, патогенді емес микобактериялардан туындаған инфекциялар
Инфекцияларды жою үшін антибиотиктерді көктамыр арқылы енгізу қажеттілігі
Теріде немесе басқа жерлерде ауыз қуысының тұрақты кандидозы немесе зеңдік инфекция
Қайталанатын вирустық инфекциялар (суық тию, герпес, сүйел, кондиломалар)
Терінің немесе ағзаның қайталанатын, терең абсцессі
Салмақ жоғалтумен созылмалы диарея
Бастапқы иммунитет тапшылығының отбасылық тарихы
Ерте анықтау және емдеу көптеген инфекциялардың, олардың асқынуларының алдын алуға, сондай-ақ өмір сапасын айтарлықтай жақсартуға көмектеседі.
ДӘРІГЕРГЕ НЕМЕСЕ ИММУНОЛОГҚА БАРУДЫ ЕСКЕРІҢІЗ, ӘСІРЕСЕ, АУРУ ҚАУПІ ЖОҒАРЫ БОЛСА!
Бұл сайттағы ақпарат көпшілікке тек ақпараттық мақсаттар үшін қол жетімді, оны толық деп санауға немесе диагностика немесе емдеу үшін қолдануға болмайды, сонымен қатар дәрігеріңіздің немесе басқа медициналық маманның кеңесінің орнына қолдануға болмайды. Егер сізде сұрақтар туындаса, дәрігеріңізге немесе басқа медициналық маманға хабарласыңыз. Дәрігердің кеңесін ескеріңіз және осы ақпаратқа қарамастан оны алуды кешіктірмеңіз.
- National Institute of Allergy and Infectious Diseases. (2015). Primary Immunodeficiencies. In Immunodeficiency Disorders. Retrieved February 27, 2025, Link: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279396/
- Hotinger JA, May AE. Antibodies Inhibiting the Type III Secretion System of Gram-Negative Pathogenic Bacteria. Antibodies (Basel). 2020 Jul 27;9(3):35. doi: 10.3390/antib9030035. Link: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7551047/
- Quinn, J., Modell, V., Orange, J.S. et al. Growth in diagnosis and treatment of primary immunodeficiency within the global Jeffrey Modell Centers Network. Allergy Asthma Clin Immunol 18, 19 (2022). https://doi.org/10.1186/s13223-022-00662-6. Link: https://aacijournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13223-022-00662-6